O πρόσθιος χιαστός σύνδεσμος είναι ένας από τους σημαντικότερους συνδέσμους του γόνατος. Βρίσκεται στο κέντρο του γόνατος και είναι σε μεγάλο βαθμό υπεύθυνος για την σταθερότητά του. Η ρήξη του προσθίου χιαστού είναι από τις συχνότερες κακώσεις του γόνατος.
Ο συνηθέστερος μηχανισμός ρήξης είναι η στροφική κάκωση στο φορτισμένο και λυγισμένο γόνατο. Η ρήξη είναι πιο συχνή στις γυναίκες. Οι αθλητικές δραστηριότητες που εμπλέκονται είναι το ποδόσφαιρο, basket, tennis, handball, ski, κλπ. Πρόκειται για αθλήματα που περιλαμβάνουν συχνά απότομο σταμάτημα και ξεκίνημα, ή απότομη αλλαγή κατεύθυνσης.
Κλασσικά, οι ασθενείς αισθάνονται έντονο πόνο τη στιγμή της ρήξης με πιθανό συνοδό ήχο σαν «κρακ». Το γόνατο συνήθως πρήζεται έντονα και γρήγορα και ο ασθενής παρουσιάζει αμέσως δυσχέρεια ή αδυναμία βάδισης.
Ο ιατρός θα πάρει αναλυτικό ιστορικό και θα σας εξετάσει προσεκτικά. Μία ακτινογραφία θα αποκλείσει γρήγορα συνοδές κακώσεις των οστών (κατάγματα). Η διάγνωση επιβεβαιώνεται με μαγνητική τομογραφία (MRI), η οποία επιτρέπει την απεικόνιση συνοδών κακώσεων των μαλακών μορίων, όπως κακώσεις έσω πλαγίου συνδέσμου, ρήξεις έξω μηνίσκου ή οπίσθιας και έξω γωνίας.
Σε μεγαλύτερους ασθενείς (>45 ετών) χωρίς ιδιαίτερες λειτουργικές απαιτήσεις, η συντηρητική θεραπεία είναι αποδεκτή. Η συντηρητική θεραπεία περιλαμβάνει ξεκούραση, αποφυγή δραστηριοτήτων, αντιφλεγμονώδη φάρμακα και φυσικοθεραπεία. Έχει παρατηρηθεί ότι ένα τρίτο περίπου των ασθενών πάνε εξαιρετική με τη συντηρητική θεραπεία, δυναμώνουν τους μυς τους με τη φυσικοθεραπεία και αποκτούν μια νέα ισορροπία στο γόνατό τους παρά την απουσία του προσθίου χιαστού. Σε νεότερους ασθενείς, όμως, πρέπει να ληφθεί υπόψιν ότι η απουσία προσθίου χιαστού καθιστά το γόνατο ευάλωτο σε κακώσεις άλλων δομών και στην εμφάνιση πρώιμης οστεοαρθρίτιδας.
Σε νεότερους ασθενείς με έντονες λειτουργικές απαιτήσεις, ή σε ασθενείς που συμμετέχουν σε αθλητικές δραστηριότητες συνήθως συνιστάται η χειρουργική θεραπεία με αρθροσκοπική ανακατασκευή του προσθίου χιαστού συνδέσμου. Πριν το χειρουργείο συνιστάται φυσικοθεραπεία (prehab) για την ενδυνάμωση των μυών του τετρακεφάλου για μερικές εβδομάδες, καθώς έχει αποδεικτεί ότι το χειρουργείο έχει έτσι καλύτερα αποτελέσματα. Μόνο σε ορισμένους αθλητές ενδείκνυται η οξεία αποκατάσταση (εντός 48 ωρών), εφόσον η ρήξη διαγνωστεί εγκαίρως. Στις υπόλοιπες περιπτώσεις (πέραν των 48 ωρών), το πρώιμο χειρουργείο πρέπει να αποφεύγεται, καθώς μπορεί να οδηγήσει σε βαριά δυσκαμψία του γόνατος. Το χειρουργείο γίνεται αρθροσκοπικά υπό γενική αναισθησία και είναι χειρουργείο ημέρας. Ο ασθενής μπορεί να γυρίσει σπίτι εντός λίγων ωρών εφόσον το επιθυμεί.
Η αρθροσκοπική ανακατασκευή του προσθίου χιαστού συνδέσμου (ACL reconstruction) είναι μια επέμβαση με υψηλά ποσοστά επιτυχίας. Ο πρόσθιος χιαστός αντικαθίσταται με αυτομόσχευμα οπίσθιων μηριαίων, επιγονατιδικού ή τετρακεφάλου. Το μόσχευμα τοποθετείται στο γόνατο μέσω οστικών tunnel στον μηρό και τη κνήμη και συγκρατείται με τη βοήθειας ενός μεταλλικού κουμπιού και μιας βίδας. Ο ασθενής μπορεί να περπατήσει σχεδόν αμέσως μετά το χειρουργείο. Η φυσικοθεραπεία μετά το χειρουργείο είναι εξαιρετικά σημαντική και αποβλέπει στην πλήρη επιστροφή στις αθλητικές δραστηριότητες εντός 6μήνου.
Ελληνικά
English